بحث قلیان و ممنوعیت آن از چند سال قبل مورد توجه و بررسی قرار گرفت. عده ای معتقد بودند می توانند با جمع کردن قلیان از سفره خانه ها و قهوه خانه این معضل اجتماعی را برطرف کنند و شاید به همین علت بود که این مسئله ابتدا در جلسه هئیت عمومی دیوان عدالت اداری با شکایت جمعیت مبارزه با دخانیات ایران در مقابل مصوبه دولت در این خصوص که عرضه قلیان در قهوه خانه ها را مجاز می دانست، مورد بررسی قرار گرفت.
یک سال پس از این کشمکش‌ها در بهمن ماه سال ۹۱ دیوان عدالت اداری بار دیگر عرضه قلیان در قهوه‌خانه‌ها را ممنوع و مصوبات دولت را ابطال کرد و پس از ابطال مصوبه دولت، عرضه قلیان در اماکن عمومی ممنوع شد. بلافاصله وزارت بهداشت و ناجا ملزم به برخورد با متخلفان از این قانون شدند. عده ای از قهوه خانه ها هم به دلیل عرضه قلیان پلمپ شد. اما آیا ممنوعیت مقطعی استفاده از قلیان تاثیری در روند کاهش آن داشت؟ آیا دیوان عدالت اداری با یک معضل فرهنگی و اجتماعی به صورت درستی برخورد کرده و مصوبه ی دولت را به حق ابطال کرد؟
ممنوعیت استفاده از قلیان زمانی در ذهن برخی مسئولین ریشه دواند که در اروپا، سیگار در اماکن عمومی ممنوع شد. همچنین با رشد روزافزون استفاده از قلیان در میان جوانان این تصمیم نسنجیده مبنی بر ممنوعیت استفاده از قلیان گرفته شد. اما این تصمیم غلط که اجرا و لغو آن هم مدت زیادی طول نکشید، نه تنها تاثیری در روند کاهش نداشت، بلکه به افزایش استفاده از قلیان هم دامن زد.
با ممنوعیت استفاده از قلیان، این معضل و خطر اجتماعی از قهوه خانه ها و سفره خانه های خاص خود، که محل عرضه قلیان بود، به صورت شخصی به وسط پارک ها، محیطهای عمومی و خانواده ها کشیده شد. در واقع اگر در گذشته تنها آنهایی که به قهوه خانه می رفتند از قلیان و نحوه ی استفاده از آن اطلاع داشتند، در حال حاضر با ممنوعیت عرضه قلیان در قهوه خانه ها و در دسترس نبودن آن در این اماکن، مجبور به مهیا ساختن آن و استفاده در خارج از قهوه خانه ها به صورت عمومی شدند. حالا با نشستن بخشی از افرادی که استفاده از قلیان در قهوه خانه و سفره خانه ها کار شب و روز و تفریح و سرگرمی آنها بود، در پارک ها و محیط های عمومی و محل تفریحات خانوادگی شهروندان، این فرهنگ به تمام جامعه عرضه می شد. این مسئله باعث تحریک و وسوسه ی استفاده از قلیان در سنین جوانی و نوجوانی شد. اگر تا قبل از ممنوعیت استفاده از قلیان، متوسط سن استفاده از آن در قهوه خانه ها بالای ۲۰ سال بود. امروز این سن به زیر ۱۵ سال هم رسیده است.
برخی مسئولین بی توجه نسبت به اینکه نمی شود یک معضل فرهنگی و اجتماعی را با یک برخورد سلبی و قانونی حل کرد، با ابطال مصوبه دولت که به نظر نگارنده عقلانی ترین تصمیم در این شرایط بود قلیان را از قهوه ها خانه به وسط خانواده ها کشیده اند. امروز اگر به پارک های شهر سری بزنیم خواهیم دید که دیگر استفاده از قلیان برای تمام خانواده، چه پدر و مادر و چه دختر و پسر به امری عادی بدل شده است. چرا که استفاده از قلیان در انظار عمومی، قبح استفاده از آن را در جامعه شکسته و آن را از قهوه ها خانه به میان خانواده ها کشیده است. همین خود باعث تبلیغ بدون هزینه برای قلیان شده است. حالا با گسترش قلیان بین عموم جامعه، حتی دیگر توانایی برخورد قانونی هم با آن نیست، چرا که کوچکترین تفریحی بین قشر وسیعی از جوانان با استفاده از قلیان همراه شده است.
دولت با درنظر گرفتن این نکته که این معضل اجتماعی را نمی توان بدینگونه حل کرد، سعی بر این داشت که حداقل قلیان را با برخورد سلبی از قهوه خانه به معابر عمومی و پارک ها نکشاند، زیرا که نتیجه ی اینکار چیزی نبود جزو گسترش این معضل اجتماعی. دکتر مجید ابهری آسیب شناس و متخصص علوم رفتاری معتقد است، امروز به دلیل برخورد های سلبی و تبلیغ غیر مستقیم برای این بلای خانمان سوز، از میان دختران و پسران ۱۶ تا ۲۵ سال ۸۰ درصد از آنها به این مسئله آلوده شده اند. جوانانی که در سال های پیش حتی از نحوه ی استفاده از قلیان هم اطلاعی نداشتند، زیرا هیچ موقع گذر آنها به همراه خانواده به قهوه خانه پر از دود نمی افتاد. اما حالا هر نوجوان و جوانی در هر سنی و با هر فرهنگ و تربیتی در نزدیک ترین مکان ها به خانه با این پدیده روبرو شده و بسیاری از آن استقبال خواهند کرد.
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.
